Κονδυλώματα
Τα κονδυλώματα είναι ένα από τα πιο συχνά σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, μάλιστα σήμερα παρουσιάζουν έξαρση, πλήττοντας όλο και περισσότερους ανθρώπους.
Προσβάλλουν τόσο άνδρες όσο και γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας. Πρόκειται για ιούς, οι οποίοι εμφανίζονται με τη μορφή μικρών διογκώσεων, σαν μικρά σπυράκια και κρεατοελιές, και προσβάλλουν τα εξωτερικά ή τα εσωτερικά γεννητικά όργανα. Η λοίμωξη από τους ιούς των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) ενοχοποιείται για την πρόκληση του 100% των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, το 90% των καρκίνων του πρωκτού, το 40% των καρκίνων του πέους, του κόλπου και του αιδοίου και του 12% των καρκίνων της στοματοφαρυγγικής κοιλότητας.
Πού εμφανίζονται;
Στους άνδρες τα κονδυλώματα μπορούν να εμφανιστούν στη βάλανο, στη βάση του πέους και στον πρωκτό.
Στις γυναίκες μπορούν να εμφανιστούν στα χείλη του αιδοίου, αλλά και μέσα στον κόλπο και στον πρωκτό.
Και στα δύο φύλα μπορούν να παρουσιαστούν και στη στοματική περιοχή.
Πώς μεταδίδονται;
Τα κονδυλώματα μεταδίδονται με απευθείας επαφή με την προσβεβλημένη περιοχή. Ωστόσο, μπορεί κάποιος να κολλήσει τον ιό χωρίς να εμφανίσει συμπτώματα. Αρχικά τα συμπτώματα είναι σχετικά ανώδυνα, για αυτό και η μόλυνση μπορεί να περάσει απαρατήρητη. Η σεξουαλική επαφή θεωρείται η κύρια οδός μετάδοσης της HPV λοίμωξης. Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου είναι ο αριθμός των σεξουαλικών συντρόφων, η ηλικία έναρξης της σεξουαλικής ζωής, η χρήση προφυλακτικού, οι συνυπάρχουσες μολύνσεις και η ανδρική σεξουαλική συμπεριφορά. Η χρήση προφυλακτικού δεν αποτρέπει κατά 100% την πιθανότητα μετάδοσης. Η ανδρική περιτομή μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης της λοίμωξης.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Όταν τα κονδυλώματα είναι εξωτερικά μπορεί να είναι ορατά με το μάτι ή να ψηλαφηθούν, ενώ αργότερα συνήθως πολλαπλασιάζονται. Για τη διάγνωση των εσωτερικών κονδυλωμάτων χρειάζονται ειδικές εξετάσεις, όπως κολποσκόπηση ή πρωκτοσκόπηση. Στις γυναίκες αλλοιώσεις του ιού μπορούν να εντοπιστούν με το τεστ Παπανικολάου.
Δεδομένης της μη έγκαιρης ανίχνευσης των συμπτωμάτων, ο φορέας είναι πιθανό να μεταδώσει εύκολα τον ιό σε μελλοντικούς συντρόφους, με συνέπειες στην σωματική υγεία αλλά και στη σχέση του ζευγαριού. Συγκεκριμένα, στις γυναίκες η μόλυνση των έσω οργάνων από τον ιό έχει συνδεθεί, σε κάποιες κατηγορίες κονδυλωμάτων, με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Θεραπεία
Στην περίπτωση διάγνωσης του ιού, εάν τα κονδυλώματα είναι εξωτερικά ακολουθείται καυτηρίαση με βελόνα ή laser ή κρυοπηξία. Εάν είναι εσωτερικά και υπάρχουν σοβαρού βαθμού αλλοιώσεις, τότε συνίσταται η αφαίρεσή τους με μορφές θεραπείας, όπως χειρουργική επέμβαση, κρυοπηξία ή laser.
Πρόληψη
H αναγνώριση των HPV ως τη σημαντικότερη αιτία πρόκλησης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας οδήγησε στην ανάπτυξη προφυλακτικών εμβολίων για τις λοιμώξεις από τους ιούς αυτούς.Τα προφυλακτικά εμβόλια έναντι των ιών αυτών βασίζονται στην ιδιότητα της L1 πρωτεΐνης του καψιδίου του ιού να σχηματίζει σωματίδια ίδια με το καψίδιο του ιού, τα οποία επάγουν την παραγωγή αντισωμάτων από τον ξενιστή. Σήμερα κυκλοφορούν δυο εμβόλια: ένα τετραδύναμο, που περιλαμβάνει τους γονότυπους 6, 11, 16 και 18 και ένα διδύναμο, που περιλαμβάνει τους γονότυπους 16 και 18. Τα εμβόλια δείχνουν να έχουν άριστη ασφάλεια, υψηλό βαθμό ανοσογονικότητας και ισχυρή προστασία από εμμένουσα λοίμωξη σε πλήρως εμβολιαζόμενες γυναίκες. Το μέγιστο όφελος κερδίζεται όταν αυτά χορηγούνται σε κορίτσια πρν την έναρξη της σεξουαλικής ζωής.