Η ατοπική δερματίτιδα αποτελεί μία χρόνια, φλεγμονώδη δερματοπάθεια με σημαντική επιδείνωση της ποιότητας ζωής παιδιών και ενηλίκων. Η νόσος χαρακτηρίζεται από έντονο κνησμό με ή χωρίς εξάνθημα. Το εξάνθημα, όταν υπάρχει, εντοπίζεται κυρίως στο πρόσωπο, στο λαιμό και στις εσωτερικές επιφάνειες των αγκώνων και των γονάτων. Είναι δυνατόν, όμως, να καλύπτει και όλη την επιφάνεια του σώματος. Εξελίσσεται με εξάρσεις και υφέσεις και σε πολλές περιπτώσεις ταλαιπωρεί ιδιαίτερα τον ασθενή.
Αίτια της νόσου
Τα αίτια της νόσου δεν είναι πλήρως διευκρινισμένα. Ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για την ατοπική δερματίτιδα είναι το οικογενειακό ιστορικό με ατοπία.
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Η σύγχρονη αντιμετώπιση της νόσου περιλαμβάνει την τοπική και συστηματική αγωγή, καθώς και τα γενικά μέτρα, τα οποία πρέπει να ληφθούν.
Όσον αφορά την τοπική αγωγή, οι μαλακτικές και ενυδατικές κρέμες είναι εξαιρετικά ωφέλιμες και έχουν αναπτυχθεί προηγμένα, τεχνολογικά σκευάσματα τα τελευταία χρόνια. Τα κορτικοστεροειδή αποτελούν την πιο συχνή θεραπεία, αλλά η συνεχής χρησιμοποίησή τους μπορεί να συνοδεύεται από ανεπιθύμητες ενέργειες. Τα τοπικά ανοσοτροποποιητικά φάρμακα (pimecrolimus – tacrolimus) φαίνεται ότι βοηθούν σημαντικά στον μακροχρόνιο έλεγχο της νόσου.
Όσον αφορά στην αγωγή από του στόματος, τα κορτικοστεροειδή, η κυκλοσπορίνη, η φωτοθεραπεία αποτελούν τα κλασσικά φάρμακα, αλλά έχουν ακόμη χρησιμοποιηθεί μεθοτρεξάτη, αζαθειοπρίνη, μυκοφαινολάτη, αναστολείς λευκοτριενίων και προβιοτικά, με ποικίλη αποτελεσματικότητα, ανάλογα με την ηλικία του ασθενούς, τη βαρύτητα της νόσου και τη συχνότητα των υποτροπών.
Τα γενικά μέτρα είναι η αποφυγή της χρήσης μάλλινων ρούχων σε επαφή με το δέρμα, η χρήση κοινών στρωμάτων κατά τον ύπνο και όχι στρωμάτων με πούπουλα ή άλλα συνθετικά, η εφαρμογή μαλακτικών κρεμών μετά από κάθε λουτρό καθαρισμού και η αποφυγή ορισμένων τροφών.
Νέες καινοτόμες θεραπείες στην ατοπική δερματίτιδα
Οι νεότερες θεραπείες για τη μέτρια έως σοβαρή ατοπική δερματίτιδα αποτελούνται από ενέσιμες βιολογικές θεραπείες, καθώς και από του στόματος μικρομοριακούς παράγοντες (JAK αναστολείς). Οι βιολογικοί παράγοντες μειώνουν την ανοσολογική φλεγμονή και χορηγούνται κάθε 2 ή 4 εβδομάδες. Οι JAK αναστολείς στοχεύουν αποτελεσματικά στην ανοσολογική φλεγμονή που προκαλεί την ατοπική δερματίτιδα και ανακουφίζουν πολύ γρήγορα από το σύμπτωμα του κνησμού. Η χορήγησή τους γίνεται άπαξ ημερησίως σε μορφή δισκίων. Όλοι οι νέοι παράγοντες χαρακτηρίζονται από εξαιρετική αποτελεσματικότητα και καλά τεκμηριωμένη ασφάλεια, συγκριτικά με τα κορτικοστεροειδή και την κυκλοσπορίνη ενώ μπορούν να χορηγηθούν, συνεχώς, για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Dr. Χαριτίνη Πετροπούλου, MD, PhD
Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος
Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Τ. ιατρός Νοσ.‘ Α.Συγγρός’
Μετεκ/σα στο St Thomas” Hospital, Λονδίνο
Μέλος της Ευρωπαϊκής Δερματολογικής Εταιρείας
Email: [email protected]
Site: www.dermaesthetics.gr
Facebook: Δερματολόγος Πάτρα – Charitini Petropoulou – Dermaesthetics
Instagram: dermaesthetics.gr
Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ABOUT Άνοιξη 2024.